
Unikatowe znalezisko z Zawichostu-Trójcy: XII-wieczna bulla książęca
2 września 2021, 11:12Na terenie dawnej średniowiecznej wsi Trójca, która obecnie jest częścią Zawichostu (woj. świętokrzyskie), znaleziono wyjątkowy zabytek, ołowianą pieczęć - bullę - książęcą. Jak podkreślił dr hab. Marek Florek z Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Sandomierzu, zabytki tego typu są niezwykłą rzadkością. Jeszcze kilkanaście lat temu nie znano ich wcale, stąd historycy nawet nie zdawali sobie sprawy, że polscy książęta używali również pieczęci ołowianych.

Rozpoczęły się wykopaliska w Stonehenge
7 kwietnia 2008, 10:51Po raz pierwszy od 50 lat archeolodzy wbili swoje łopaty w Stonehenge. Obowiązujący od dziesięcioleci zakaz prowadzenia prac badawczych został uchylony i uczeni mogą ponownie spróbować odkryć zagadkę najsłynniejszego kamiennego kręgu świata.

Wzrokowe wyzwalacze swędzenia
26 listopada 2012, 13:10W przypadku swędzenia istnieją wzrokowe wyzwalacze. Wystarczy widok mrówki czy ugryzienia owada, by pojawiła się reakcja w postaci drapania.

Zademonstrowali, że jądra atomowe mogą być wzbudzane poprzez wychwyt elektronu na niezapełnioną powłokę elektronową atomu
13 lutego 2018, 13:24Po raz pierwszy pokazano eksperymentalnie, że jądra atomowe mogą być wzbudzane poprzez wychwyt elektronu na niezapełnioną powłokę elektronową atomu. Wynik może mieć znaczenie zarówno teoretyczne, jak i praktyczne, wskazując nowy sposób magazynowania energii. O odkryciu donosi najnowszy numer czasopisma Nature. Współautorami pracy są polscy naukowcy.

Witamina K – jaką odgrywa rolę w organizmie człowieka?
15 września 2022, 06:43Witaminy są niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Termin „witamina K” nie dotyczy tylko jednego związku organicznego rozpuszczalnego w tłuszczach, ale przynajmniej trzech głównych. Wyróżniamy witaminy K1, K2 oraz K3, pochodne 2-metylo-1,4-naftochinonu, które w pozycji C3 mają przyłączone reszty izoprenoidowe.

Rtęć w Teotihuacan
27 kwietnia 2015, 10:46Meksykańscy archeolodzy poszukujący królewskiego grobowca w tunelu pod jedną z piramid z czasów preazteckich dokonali niespodziewanego odkrycia. W komorze na końcu tunelu, który był zamknięty przez niemal 1800 lat, znaleźli duże ilości rtęci. Tunel znajduje się w Teotihuacan pod Piramidą Pierzastego Węża.

Senet – starożytna gra, która zmieniła się ze zwykłej rozrywki w symbol z Księgi Umarłych
19 lutego 2020, 12:49Senet to starożytna egipska gra planszowa sprzed około 5000 lat z czasów pierwszej dynastii, która rządziła w Egipcie. Nie znamy jej reguł, ale wiemy, że była rozgrywana na planszy o rozmiarach 3 na 10 pól. Na planszy przesuwany był zestaw pionów, a o ruchu decydował rzut specjalnych dwustronnych patyczków

Faktoria handlowa sprzed 4000 lat na wyspie w Zatoce Perskiej
6 czerwca 2017, 08:31Podczas wykopalisk na wyspie Sir Bani Yas u wybrzeży Abu Zabi natrafiono na ślady faktorii handlowej sprzed 4000 lat. Znajdowała się ona na południowo-zachodnim wybrzeżu wyspy, gdzie odkopano pozostałości po kamiennym budynku. Wewnątrz odkryto resztki dzbanów wyprodukowanych przed 4000 lat na terenie dzisiejszego Bahrajnu

Precyzyjne pomiary neutronowej „skórki” jądra atomu zmieniają wiedzę o gwiazdach neutronowych
30 września 2021, 12:48Fizycy z Thomas Jefferson National Accelerator Facility (TJNAF – Jefferson Lab) zmierzyli z niezwykłą dokładnością grubość neutronowej „skórki” tworzącej otoczkę jądra ołowiu. Na łamach Physical Review Letters poinformowali, że grubość ta wynosi 0,28 milionowych części nanometra. A ich pomiary mają duże znaczenie dla określenia struktury i rozmiarów... gwiazd neutronowych.

Przewiduje i słowo, i znaczenie
16 września 2008, 09:08Zanim usłyszymy ostateczne brzmienie wyrazu, nasz mózg rozważa wszystkie możliwe słowa i ich znaczenie.